Ano ang Ethereum?
Ang pundasyon para sa ating digital na hinaharap
Isang kumpletong gabay para sa baguhan, kung paano gumagana ang Ethereum, ang mga benepisyong dulot nito at kung paano ito ginagamit ng milyun-milyong tao sa buong mundo.
Buod
Ang Ethereum ay isang network ng mga computer sa buong mundo na sumusunod sa isang hanay ng mga panuntunan na tinatawag na Ethereum protocol. Ang network ng Ethereum ang nagsisilbing pundasyon para sa mga komunidad, application, organisasyon, at digital asset na maaaring gawin at gamitin ng sinuman.
Puwede kang gumawa ng Ethereum account kahit saan at kahit kailan, at mag-explore ng maraming app o gumawa ng sarili mong app. Ang pangunahing inobasyon dito ay puwede mong gawin ang lahat ng ito nang hindi umaasa sa sentral na awtoridad na maaaring baguhin ang mga panuntunan o limitahan ang iyong access.
Magbasa pa para malaman ang karagdagang impormasyon…
Ano ang magagawa ng Ethereum?
Banking para sa lahat
Iilan lang ang may access sa mga serbisyong pinansyal. Pero ang kailangan mo lang para ma-access ang Ethereum at mga produkto para sa pagpapautang, paghiram, at pag-iipon na ginawa dito ay koneksyon sa internet.
Isang open na internet
Magagawa ng kahit sino na mag-interact sa Ethereum network o bumuo ng mga application dito. Sa tulong nito, nakokontrol mo ang mga sarili mong asset at pagkakakilanlan, at hindi ng ilang malaking kumpanya.
Isang kaibigan sa kaibigan na network
Sa pamamagitan ng Ethereum, maaari kang makipag-ugnayan, makipagkasundo, o mag-transfer ng mga digital asset nang direkta sa ibang tao. Hindi mo na kailangang umasa sa mga intermediary.
Lumalaban sa censorship
Hindi kinokontrol ng anumang pamahalaan o kumpanya ang Ethereum. Dahil sa desentralisasyon, halos imposible para sa sinuman na pigilan kang tumanggap ng mga bayad o gumamit ng mga serbisyo sa Ethereum.
Mga garantiya sa komersyo
Ang mga mamimili ay may secure at built-in na garantiya na ang pondo ay maipapapalit lang kung ibibigay ninyo kung ano ang napag-usapan. Gayundin, ang mga developer ay maaaring magkaroon ng katiyakan na hindi mababago ng mga patakaran ang mga iyon.
Mga composable na produkto
Ginawa ang lahat ng app sa iisang blockchain na may iisang global state. Ibig sabihin nito, maaari nilang gamiting basehan ang isa't isa (katulad ng mga Lego brick). Sa tulong nito, nagiging mas maganda ang mga produkto at karanasan at sinisigurado nitong walang makakapag-alis ng anumang tool na kailangan ng mga app.
Bakit ko gagamitin ang Ethereum?
Kung interesado ka sa mas matibay, bukas, at mapagkakatiwalaang paraan para makipagtulungan sa buong mundo, bumuo ng mga organisasyon, gumawa ng mga app, at magbahagi ng halaga, para sa iyo ang Ethereum. Ang Ethereum ay isang kwento na isinusulat nating lahat, kaya halina at tuklasin natin kung ano ang mga kahanga-hangang mundo na magagawa natin dito nang sama-sama.
Napakahalaga rin ng Ethereum para sa mga taong napilitang harapin ang kawalan ng katiyakan hinggil sa seguridad, katatagan, o mobility ng kanilang mga asset dahil sa mga pangyayaring hindi nila makokontrol.
Mas mura at Mas mabilis na Crossborder na Pagbayad
Ang Stablecoins ay isang bagong uri ng cryptocurrency na umaasa sa isang mas matatag na asset bilang batayan para sa halaga nito. Karamihan sa kanila ay naka-link sa dolyar ng Estados Unidos at samakatuwid ay pinapanatili ang halaga ng pera na iyon. Nagbibigay-daan ang mga ito para sa isang napakamura at matatag na pandaigdigang sistema ng pagbabayad. Maraming kasalukuyang stablecoin ang binuo sa Ethereum network.
Pinapasimple ng Ethereum at stablecoin ang proseso ng pagpapadala ng pera sa ibang bansa. Kadalasan ay tumatagal lang nang ilang minuto upang ilipat ang pondo sa buong mundo, kumpara sa ilang araw na may pasok o baka ilang linggo pa na maaaring tagal sa inyong average na bangko, at nang mas mababa talaga ang presyo. Bukod pa rito, walang dagdag na bayad para sa paggawa ng isang transaksyong may mataas na halaga, at walang mga paghihigpit sa kung saan o bakit ninyo ipinapadala ang inyong pera.
Ang Pinakamabilis na Tulong sa Panahon ng Krisis
Kung mapalad kayong magkaroon ng maraming opsyon sa banking sa mga pinagkakatiwalaang institusyon kung saan kayo nakatira, maaaring hindi ninyo masyadong pinahahalagahan ang kalayaan, seguridad at katatagan sa pananalapi na ibinibigay ng mga ito. Ngunit para sa maraming tao sa buong mundo na nahaharap sa pampulitikang panunupil o kahirapan sa ekonomiya, ang mga institusyong pampinansyal ay maaaring hindi nagbibigay ng proteksyon o mga serbisyong kailangan nila.
Noong tinamaan ng digmaan, mga sakuna sa ekonomiya o pagsugpo sa mga kalayaang sibil sa mga residente ng Venezuela(opens in a new tab), Cuba(opens in a new tab), Afghanistan(opens in a new tab), Nigeria(opens in a new tab), Belarus(opens in a new tab), and Ukraine(opens in a new tab), ang mga cryptocurrency ay naging pinakamabilis at karaniwan ay tanging opsyon para magkaroon ng pinansyal na kalayaan.1(opens in a new tab) Tulad ng nakikita sa mga halimbawang ito, ang mga cryptocurrency tulad ng Ethereum ay maaaring magbigay ng walang harang na pag-access sa pandaigdigang ekonomiya kapag ang mga tao ay nawalay sa outside world. Bukod pa rito, nag-aalok ang mga stablecoin ng store of value kapag bumabagsak ang mga lokal na currency dahil sa sobrang inflation.
Pagpapalakas ng mga Tagalikha
Noong 2021 lamang, ginamit ng mga artist, musikero, manunulat, at iba pang creator ang Ethereum para kumita ng humigit-kumulang $3.5 bilyon sa kabuuan. Ginagawa nitong isa ang Ethereum sa pinakamalaking pandaigdigang platform para sa mga creator, kasama ng Spotify, YouTube, at Etsy. Matuto pa(opens in a new tab).
Pagpapalakas sa mga Manlalaro
Maglaro upang kumita ng mga laro (kung saan ang mga manlalaro ay talagang ginagantimpalaan para sa paglalaro ng mga laro) ay lumitaw kamakailan at binabago ang industriya ng paglalaro. Ayon sa kaugalian, madalas na ipinagbabawal na i-trade o ilipat ang mga in-game na asset sa ibang mga manlalaro para sa totoong pera. Pinipilit nito ang mga manlalaro na gumamit ng mga website ng black market na kadalasan ay isang panganib sa seguridad. Ang Blockchain gaming ay sumasaklaw sa in-game na ekonomiya at nagpo-promote ng gayong pag-uugali sa isang mapagkakatiwalaang paraan.
Higit pa rito, ang mga manlalaro ay nabibigyang-insentibo sa pamamagitan ng kakayahang mag-trade ng mga in-game na token para sa totoong pera at sa gayon ay tunay na ginagantimpalaan para sa kanilang oras ng paglalaro.
Mga numero ng Ethereum
Sino ang nagpapatakbo ng Ethereum?
Hindi kontrolado ng anumang partikular na entidad ang Ethereum. Gumagana ito sa tuwing may magkakakonektang computer na nagpapatakbo ng software na sumusunod sa Ethereum protocol at nag-aambag sa Ethereum blockchain. Kilala bilang node ang bawat isa sa mga computer na ito. Maaaring patakbuhin ng sinuman ang mga node, ngunit kailangan mong mag-stake ng ETH (ang native token ng Ethereum) para makilahok sa pag-secure ng network. Magagawa ito nang walang pahintulot ng sinumang may 32 ETH.
Kahit ang Ethereum source code ay hindi gawa ng isang entidad lang. Magagawa ng kahit sino na magmungkahi ng mga pagbabago sa protocol at pag-usapan ang mga upgrade. May ilang uri ng implementasyon ng Ethereum protocol na gawa ng mga independent na organisasyon sa ilang programming language, at karaniwang ginagawa ang mga ito nang hindi itinatago at hinihikayat dito ang mga kontribusyon ng komunidad.
Ano ang mga smart contract?
Ang mga smart contract ay mga computer program na nakapaloob sa Ethereum blockchain. Nae-execute ang mga ito kapag na-trigger ng transaksyon mula sa user. Sa tulong ng mga ito, napaka-flexible ng Ethereum pagdating sa mga kaya nitong gawin. Ang mga programang ito ay nagsisilbing mga building block para sa mga decentralized na app at organisasyon.
Nakagamit na ba kayo ng isang produkto na nagbago sa mga tuntunin ng serbisyo nito? O inalis ang isang feature na naging kapaki-pakinabang para sa inyo? Kapag ang isang smart contract ay nai-publish sa Ethereum, ito ay magiging online at gumagana hangga't umiiral ang Ethereum. Hindi ito maaaring alisin kahit ng may-akda. Dahil automated ang mga smart contract, hindi sila nagtatangi sa sinumang user at palaging handang gamitin ang mga ito.
Mga sikat na halimbawa ng mga smart contract ang mga lending app, mga decentralized na trading exchange, insurance, quadratic funding, mga social network, mga NFT - lahat ng maiisip mo.
Kilalanin ang ether, ang cryptocurrency ng Ethereum
Sa maraming pagkilos sa Ethereum network, may ilang gawaing kailangang gawin sa naka-embed na computer ng Ethereum (kilala bilang Ethereum Virtual Machine). Hindi libre ang pag-compute na ito; binabayaran ito gamit ang native cryptocurrency ng Ethereum na tinatawag na ether (ETH). Ibig sabihin nito, kailangan mong magkaroon ng kahit kaunting ether para magamit ang network.
Ganap na digital ang ether at maaari mo itong ipadala kaagad sa kahit sino, kahit saan sa mundo. Hindi kontrolado ng anumang gobyerno o kumpanya ang supply ng ether - decentralized at ganap na transparent ito. Maingat na ibinibigay ang ether nang naaayon sa protocol, at sa mga staker lang na nagse-secure sa network.
Paano ang pagkonsumo ng enerhiya ng Ethereum?
Noong Setyembre 15, 2022, ang Ethereum ay dumaan sa Merge upgrade na naglilipat sa Ethereum mula sa proof-of-work patungo sa proof-of-stake.
Ang Merge ay isa sa pinakamalaking upgrade ng Ethereum at binawasan nito ang pagkonsumo ng kuryente na kailangan para ma-secure ang Ethereum nang 99.95% na gumagawa ng mas secure na network nang mas maliit ang carbon cost. Ang Ethereum ay isa na ngayong low-carbon blockchain habang pinapalakas ang seguridad at scalability nito.
Narinig ko ang crypto ay ginagamit bilang isang tool para sa kriminal na aktibidad. Totoo ba ito?
Tulad ng anumang teknolohiya, maaari itong gamitin sa maling paraan. Gayunpaman, dahil nangyayari ang lahat ng transaksyon sa Ethereum sa open blockchain, madalas na mas madali para sa mga awtoridad na subaybayan ang mga ilegal na gawain kaysa sa tradisyonal na sistema ng pananalapi. Kung kaya, hindi masyadong pinipili ang Ethereum ng mga taong mas gugustuhing hindi matiktikan.
Ang Crypto ay ginagamit nang mas mababa kaysa sa mga fiat na pera para sa mga layuning kriminal ayon sa mga pangunahing natuklasan ng isang kamakailang ulat ng Europol, ang European Union Agency para sa Law Enforcement Cooperation:
"Ang paggamit ng mga cryptocurrency para sa mga ipinagbabawal na aktibidad ay tila binubuo lang ng isang maliit na bahagi ng pangkalahatang ekonomiya ng cryptocurrency, at lumilitaw na ito ay medyo mas maliit kaysa sa halaga ng mga ipinagbabawal na pondo na kasangkot sa tradisyonal na pananalapi."
Ano ang pagkakaiba ng Ethereum at Bitcoin?
Inilunsad noong 2015, ang Ethereum ay binuo sa Bitcoin inobasyon, na may ilang malalaking pagkakaiba.
Parehong kayong hinahayaan ng mga ito na gumamit ng digital money nang walang mga payment provider o mga bangko. Ngunit ang Ethereum ay programmable, kaya maaari din kayong bumuo at mag-deploy ng mga decentralized application sa network nito.
Sa tulong ng Bitcoin, nakakapagpadala tayo ng mga basic na mensahe sa isa't isa tungkol sa mga bagay na mahalaga para sa atin. Kamangha-mangha na ang pagtatakda ng halaga nang walang awtoridad. Pinapalawig pa ito ng Ethereum: sa halip na mga mensahe lang, maaari kayong magsulat ng anumang pangkalahatang programa o kontrata. Walang limitasyon sa uri ng mga kontratang maaaring gawin at pagkasunduan, kung kaya't nagaganap ang napakagandang inobasyon sa Ethereum network.
Ang Ethereum ay parang marketplace ng mga serbisyong pinansiyal, laro, social network, at iba pang mga app, samantalang network para sa pagbabayad lang ang Bitcoin.
Karagdagang pagbabasa
Linggong ito sa Balita sa Ethereum(opens in a new tab) - Isang lingguhang newsletter na sumasaklaw sa mahahalagang kaganapan sa buong ecosystem.
Mga Atom, Institusyon, Blockchain(opens in a new tab) - Bakit mahalaga ang mga blockchain?
Kernel(opens in a new tab) Ang Pangarap ng Ethereum